ترامپ از محمدبنسلمان تقلید میکند؟ | ریاض در حال آمریکایی شدن است | نمیتوان از تصویر ولیعهد گریخت
به گزارش اقتصادنیوز، همانطور که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا، قدرت برندسازی شخصی را خوب میشناسد، محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان سعودی هم بهخوبی از آن آگاه است. به همین دلیل، در پایتخت عربستان تقریبا غیرممکن است جایی بروید و با چهره مردی که با نام اختصاری «MBS» شناخته میشود روبهرو نشوید.
پولیتیکو در گزارشی نوشت: تصویر رهبر بالفعل عربستان بر برجهای بلند و بیلبوردها نقش بسته است. هنگام ورود به هتل، چهرهاش در لابی به شما خوشآمد میگوید. وقتی پردهها را کنار میزنید، نور روز با نگاه سرد و بیاحساس او از نمای ساختمان کناری همراه میشود؛ ریشی کمی ژولیده زیر چفیه، که میان جرثقیلهای ساختمانی سر برآوردهاند و افق بیابانی شهر را خطخطی کردهاند.
اقتصادنیوز: معاملات و روابط اقتصادی واشنگتن و ریاض در شرایطی در حال گسترش ست که رئیس جمهور آمریکا خود میتواند از روابط تجاری نزدیکتر با عربستان سعودی بهرهمند شود.
این یادآوریای بیپرده است از اینکه چه کسی اعتبار دگرگونی ریاض را به نام خود میزند. سرمایهگذاران و سیاستگذارانی که دهههاست به این شهر رفتوآمد دارند، میگویند که پیش از ظهور بنسلمان، ریاض شهری آرام، خشک و تقریبا قرونوسطایی بود.
امروز اما این شهر به هزارتویی گسترده از هتلهای پنجستاره، فروشگاههای لوکس و پروژههای عظیم املاک بدل شده است؛ کلانشهری که بهزودی میتواند با ابوظبی و دبی بهعنوان مقصدی پرزرقوبرق برای سرمایهداران و گردشگران رقابت کند. همه این تحولات حاصل اراده و طراحی رهبری است که میخواهد اقتصاد و فرهنگ کشورش را با سرعتی بیسابقه و به شکلی ماندگار دگرگون کند.
جای تعجب ندارد که خانواده ترامپ شیفته این فضا شدهاند
چهره محمد بنسلمان و دیگر رهبران سعودی همهجا دیده میشود. در ریاض، عملاً نمیتوان از تصویر ولیعهد گریخت. اگرچه به نظر میرسد محمد بنسلمان در حال الگوبرداری از دونالد ترامپ در زمینه برندسازی شخصی است؛ اما خود رئیسجمهور آمریکا هم در دور دوم ریاستجمهوریاش به سراغ راهبردهایی رفته که شباهت زیادی به مدل اقتصادی ولیعهد سعودی دارد. ترامپ و نزدیکانش نهادهای فدرال را عملا به بازوهای سرمایهگذاری تبدیل کردهاند؛ نهادهایی که سرمایه را به سمت صنایع و شرکتهایی هدایت میکنند که با دیدگاه سیاسی و راهبردی ترامپ همسو هستند.
درست مانند عربستان، برخی از این صنایع و شرکتها با خانواده رئیسجمهور یا متحدانش پیوند دارند. ترامپ همچنین ترتیباتی را پیش برده که در صورت اجرایی شدن، کنترل پرتفویهای عظیم سرمایهگذاری را در اختیار او میگذارد؛ پرتفویهایی که ممکن است روزی با صندوقهای ثروت ملی، مانند صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان (PIF)، رقابت کنند.
برای مدیران عامل و مقامهای سعودی که زیر لوسترهای عظیم کریستالی مرکز همایشهای بینالمللی ملک عبدالعزیز آب انار مینوشند، نوع سرمایهداری دولتیِ از بالا به پایین چندان غریب نیست. محیطی که بنسلمان ساخته، فرصتهای بزرگی برای بانکداران و مدیران دارایی فراهم کرده است که میخواهند شانهبهشانه حکومت کار کنند. اگر در آمریکا نگرانیهایی درباره محو شدن مرز میان تجارت خصوصی، فعالیت سیاسی و دولت وجود دارد، این الگو در کشورهای خلیج فارس کاملا آشناست.
ویلیام وکسلر، مقام پیشین وزارت خزانهداری و شورای امنیت ملی آمریکا، که دهههاست به عربستان سفر میکند، این موضوع را اینگونه توضیح میدهد: در بسیاری از کشورهای عربی، روابط شخصی در بالاترین سطوح، اعتماد متقابل و پیوندهای خانوادگی نقش تعیینکنندهای در سیاستگذاری دارند.
او گفت: بعد از پیروزی ترامپ در انتخابات اخیر، با یکی از مقامهای ارشد منطقه درباره تفاوت دولت دوم او با دوره اول صحبت میکردم. پاسخ او، با لبخند، این بود: کشور شما دارد عربیتر میشود.
پیوندهای آمریکا و عربستان فراوان است
پیوندهای سیاسی و اقتصادی آمریکا و عربستان به دوران ترامپ محدود نمیشود. شرکتهای نفتی آمریکایی از دهه ۱۹۳۰ در این کشور فعال بودهاند و در شکلگیری آرامکو نقش اساسی داشتند. هواپیمای DC-3 که فرانکلین روزولت در سال ۱۹۴۵ به ملک عبدالعزیز هدیه داد، به تاسیس شرکت هواپیمایی ملی عربستان انجامید. بانکها و مدیران دارایی والاستریت نیز دهههاست با این پادشاهی همکاری دارند.
اما این روابط در دهه گذشته، همزمان با تثبیت قدرت بنسلمان و اجرای برنامه چشمانداز ۲۰۳۰، عمیقتر شده است؛ برنامهای که صدها میلیارد دلار به پروژههایی از شهرهای جدید و لیگهای ورزشی گرفته تا صنعت بازیهای ویدیویی اختصاص داده است.
این روند با کاهش محدودیتهای سختگیرانه علیه زنان و سرگرمیهای غربی همراه بوده؛ محدودیتهایی که پیشتر جذابیت بینالمللی عربستان را کاهش میداد.
امروز، مراکز خرید عربستان پر از فستفودهای آمریکایی، برندهای مصرفی و نشانههای فرهنگ پاپ است. عکس ستارههایی مثل جنیفر لوپز و مل گیبسون پیادهروهای یکی از مناطق تازهتأسیس سرگرمی شهر را پر کرده است. این، نوعی «دو سرعت اقتدارگرایانه» بهسوی زیباییشناسی مرتبط با حومههای آمریکاست.
این ترکیب ثروتِ رو به رشد، مصرفگرایی، سرمایهگذاری و املاک، کاملا با دیدگاه خانواده ترامپ همخوانی دارد.
سازمان ترامپ با دار گلوبال، بازوی بینالمللی شرکت توسعهای دارالارکان عربستان، برای ساخت مجموعهای رو به گسترش از املاک لوکس در عربستان و منطقه خلیج فارس همکاری کرده است. پیش از آن نیز با تور گلف LIV یا همان لیگ نوپای تأمینشده توسط عربستان، همکاری داشت تا ستارههایی مانند بروکس کپکا و پاتریک رید را به زمینهای گلف ترامپ در فلوریدا و نیوجرسی بیاورد. جرد کوشنر، داماد ترامپ و مشاور او در سیاست خاورمیانه، صندوق ثروت ملی عربستان را بزرگترین سرمایهگذار شرکت سرمایهگذاری خصوصی خود میداند.
آمریکاییها عادت دارند ببینند سیاستمداران یا اعضای خانوادهشان چگونه خود را به زحمت میاندازند تا توضیح دهند منافع تجاریشان از سیاست جداست. این ظواهر در عربستان چندان اهمیتی ندارد. حتی برای برخی بازیگران منطقهای، پیوندهای خانواده ترامپ با خلیج فارس اکنون مایه افتخار است.
ارسال نظر