فلز زرد چه مسیری را در پیش میگیرد؟
۱۰ پیشبینی از آینده طلا
محمدحسین حسینی: چشمانداز طلا برای سال ۲۰۲۶، بر اساس تحلیلهای متعدد بانکها و موسسات مالی بزرگ، حکایت از ادامه روند صعودی این فلز گرانبها دارد. در همین راستا، اغلب موسسات مالی مطرح جهان بر این باورند که معاملات طلا در سال ۲۰۲۶ روندی صعودی خود را ادامه خواهد داد. بر این اساس، اغلب این بانکها چشمانداز قیمتی طلا را بین محدوده 4500 تا 5000 دلار بر اونس برآورد میکنند. با وجود این چشماندازها، بسیاری هشدار میدهند که در خصوص ایجاد تغییرات بنیادین در وضعیت اقتصاد کلان کشورها یا توقف تقاضا از سوی بانکهای مرکزی، ممکن است طلا با افت قیمت مواجه شود. حتی برخی کارشناسان تاکید کردند که بازار طلا ممکن است بیش از قیمت ذاتی خریداری شده و وارد وضعیت حبابی شده باشد.
یکی از محرکهای رشد طلا در ماههای اخیر، خرید گسترده بانکهای مرکزی به ویژه در اقتصادهای نوظهور است. بانکهایی مانند چین، لهستان، ترکیه و قزاقستان همچنان حجم قابلتوجهی طلا به ذخایر خود اضافه میکنند و این روند پس از بحران اوکراین و محدودسازی ذخایر روسیه بهصورت ساختاری تشدید شده است. با وجود نوسانات مقطعی، بانکهای مرکزی تمایل دارند ذخایر طلای خود را افزایش دهند تا تنوعبخشی به پرتفوی ارزی و کاهش ریسک تحریمهای احتمالی را تضمین کنند. طبق نظرسنجی شورای جهانی طلا از بین بانکهای مرکزی، اغلب نهادهای پولی جهان انتظار دارند که ذخایر طلایی آنها در ماههای آتی نیز به رشد خود ادامه دهد.
عامل دیگر رشد قیمت طلا، سیاستهای پولی فدرالرزرو و انتظارات بازار از کاهش نرخ بهره در ماههای اخیر بود. کاهش نرخ بهره واقعی و تضعیف دلار آمریکا، جذابیت طلا بهعنوان یک دارایی ثابت و پوشش تورمی را افزایش میدهد و تقاضای سرمایهگذاران، بهویژه از طریق صندوقهای قابل معامله در بورس(ETF) را تقویت میکند. جریانهای سرمایهگذاری به ETFها رکوردهایی را در سال ۲۰۲۵ ثبت کردهاند و انتظار میرود در ۲۰۲۶ نیز ادامه داشته باشد.
نااطمینانیهای ژئوپلیتیک و اقتصادی، از دیگر محرکهای مهم است. تنشهای سیاسی، ریسکهای مالی و افزایش بدهیهای عمومی، سرمایهگذاران را به سمت طلا بهعنوان «دارایی امن» سوق میدهد. علاوه بر این، محدودیت عرضه معدن و رشد نسبتا آهسته تولید، در مقابل تقاضای فزاینده، زمینهساز حفظ و افزایش قیمت است. سرمایهگذاران خرد و نهادی نیز با هدف تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری و کاهش وابستگی به دلار، به جمع خریداران طلا پیوستهاند. در مجموع، ترکیب تقاضای ساختاری بانکهای مرکزی، سیاستهای پولی تسهیلی، جریانهای ETF، نگرانیهای ژئوپولیتیک و محدودیت عرضه، چارچوبی قوی برای ادامه روند صعودی طلا در ۲۰۲۶ ایجاد کرده است. پیشبینیها از قیمتهای ۴۴۰۰ تا ۵۰۰۰ دلار برای هر اونس حکایت دارد و احتمال افزایش حتی بیشتر قیمتها نیز مطرح شده است.
چشمانداز بانکهای جهان
بانک آمریکا چشمانداز بسیار صعودی برای طلا در سال ۲۰۲۶ ترسیم کرده و معتقد است قیمت هر اونس میتواند به ۵۰۰۰ دلار برسد و میانگین سالانه حوالی ۴۴۰۰ تا ۴۵۰۰ دلار باشد. بهگفته مایکل ویدمر، تحلیلگر این موسسه، موتور اصلی این روند نه هیجان بازار، بلکه کسریهای فزاینده بودجه آمریکا، رشد بدهی عمومی و تضعیف قدرت خرید دلار است. هرچند طلا در ظاهر در سطوح بالایی معامله میشود، اما از نگاه بانک آمریکا همچنان سرمایه کمی وارد آن شده است و سهم ناچیزی در پرتفوی سرمایهگذاران بزرگ دارد. بنابراین، با افزایش نسبتا محدود تقاضای سرمایهگذاری، طلا میتواند در ۲۰۲۶ به سطح ۵۰۰۰ دلار دست یابد.
از سوی دیگر، بانک گلدمنساکس، هدف ۴۹۰۰ دلار را برای پایان سال ۲۰۲۶ مطرح میکند و بر این باور است که به دلیل مقیاس کوچک بازار طلا در مقایسه با بازار بدهی آمریکا، حتی جابهجاییهای محدود در پرتفوی سرمایهگذاران خصوصی میتواند جهش قابلتوجهی در قیمتها رقم بزند. از دید گلدمنساکس، دو محرک کلیدی این روند، تداوم خرید ساختاری طلا توسط بانکهای مرکزی پس از مسدود شدن ذخایر روسیه و آغاز چرخه کاهش نرخ بهره فدرالرزرو است. به اعتقاد این بانک، تقویت جریان ورودی به ETFهای طلا میتواند زمینهساز رشد بیشتر قیمتها فراتر از سطوح فعلی شود.
بانک خصوصی جیپیمورگان نیز چشماندازی بسیار صعودی برای طلا در افق ۲۰۲۶ ارائه میدهد و معتقد است قیمت هر اونس از این فلز ارزشمند میتواند تا پایان آن سال به محدوده ۵۲۰۰ تا ۵۳۰۰ دلار برسد. از نگاه این بانک، موتور اصلی رشد طلا تداوم خرید بانکهای مرکزی، بهویژه در اقتصادهای نوظهور است؛ جایی که سهم طلا در ذخایر ارزی همچنان پایین بوده و جای افزایش دارد. جیپیمورگان تاکید میکند که حتی با کند شدن آهنگ خرید طلا، جریانهای پایدار بانکهای مرکزی، همراه با افزایش تدریجی وزن طلا در پرتفوی سرمایهگذاران و نگرانیها درباره ارزهای فیات، میتواند قیمتها را در ۲۰۲۶ به سطوحی فراتر از ۵۰۰۰ دلار هدایت کند.
دویچهبانک نیز در آخرین گزارش خود، چشمانداز طلا در سال ۲۰۲۶ را بهطور معناداری ارتقا داد و میانگین قیمت ۴۴۵۰ دلار برای هر اونس را پیشبینی کرد؛ درحالیکه دامنه نوسان مورد انتظار را ۳۹۵۰ تا ۴۹۵۰ دلار میداند. از نگاه این بانک، تصویر ساختاری بازار همچنان مثبت است و تقاضای پایدار بانکهای مرکزی و جریان سرمایه به ETFها بخش بزرگی از عرضه را جذب کرده و فشار صعودی بر قیمتها ایجاد میکند. دویچهبانک معتقد است ورود سرمایه به ETFها کف قیمتی طلا را در ۲۰۲۶ حفظ خواهد کرد، هرچند ریسکهایی مانند کاهش کمتر از انتظار نرخ بهره آمریکا یا افت سرعت خرید ذخایر رسمی همچنان پابرجاست.
موسسه ING چشمانداز طلا در سال ۲۰۲۶ را همچنان صعودی ارزیابی میکند و معتقد است این فلز گرانبها پس از جهش کمسابقه سالهای اخیر، رکوردهای تازهای ثبت خواهد کرد. این بانک باور دارد که تقاضای ساختاری بانکهای مرکزی ماهیتی پایدار دارد و عرضه معدنی نیز انعطافپذیر نیست. بر این اساس، این بانک میانگین قیمت طلا در سال ۲۰۲۶ را حدود ۴۳۲۵ دلار در هر اونس برآورد کرد. همزمان با سایر بانکها، مورگان استنلی معتقد است روند صعودی طلا در سال ۲۰۲۶ ادامه خواهد یافت و پیشبینی خود را به محدوده ۴۴۰۰ تا ۴۵۰۰ دلار برای هر اونس ارتقا داد. از نظر تحلیلگران مورگان استنلی طلا بیش از یک پوشش تورمی، به شاخصی از ریسکهای ژئوپلیتیک و سیاست پولی تبدیل شده است. با وجود ریسکهایی مانند افت تقاضای جواهرات یا توقف کاهش نرخ بهره، این بانک همچنان چشمانداز ۲۰۲۶ طلا را مثبت ارزیابی میکند.
بانک HSBC نیز چشمانداز بسیار صعودی برای طلا در سال ۲۰۲۶ ترسیم میکند و معتقد است موج صعودی بازار میتواند قیمت هر اونس را در نیمه نخست سال به سطح ۵۰۰۰ دلار برساند. اچاسبیسی میانگین قیمت طلا در سال ۲۰۲۶ را ۴۶۰۰ دلار برآورد میکند، هرچند هشدار میدهد که در نیمه دوم سال نوسان بالا و تعدیل قیمتی محتمل است. در کنار سایر بانکها، بانک UBS چشمانداز مثبتی برای طلا در افق ۲۰۲۶ ترسیم کرده و هدف میانه سال را ۴۵۰۰ دلار در هر اونس میداند، درحالیکه در سناریوی صعودی، جهش قیمت تا ۴۹۰۰ دلار را نیز محتمل میداند. یوبیاس تاکید کرد که سرمایهگذاران همچنان کمتر از حد لازم به طلا وزن دادهاند و اصلاحهای مقطعی را فرصت خرید میداند، هرچند ریسک سیاست پولی انقباضیتر یا فروش ذخایر رسمی را گوشزد کرد. موسسه مالی ولزفارگو طلا را یکی از معدود فرصتهای برجسته بازار کالا در سال ۲۰۲۶ میداند و انتظار دارد قیمت آن به محدوده ۴۵۰۰ تا ۴۷۰۰ دلار در هر اونس برسد. ولزفارگو معتقد است که هرچند آهنگ رشد نسبت به ۲۰۲۵ کندتر میشود، اما زمینههای کلان همچنان به نفع طلاست. این بانک طلا را ابزاری برای حفظ ارزش و تنوعبخشی پرتفوی در فضای تورمی و پرریسک ۲۰۲۶ ارزیابی میکند.
ریسک حباب طلا
با وجود انتظار صعود قوی طلا در بین موسسات مالی بزرگ جهان، نگرانیهایی نیز در خصوص حبابی شدن این بازار وجود دارد. قیمت طلا اکنون 54 درصد بالاتر از ابتدای سال است و 4۲ درصد از اوج قبلی خود در سال 1980(با تعدیل تورم) فراتر رفته است. در این راستا، بانک تسویه حسابهای بینالمللی(BIS)، با صدور یک هشدار قابلتوجه اعلام کرده که طلا و سهام آمریکا همزمان دارای نشانههای یک حباب هستند، وضعیتی که در 50 سال اخیر بیسابقه بوده است. BIS تاکید کرد که این رشد انفجاری، به ویژه در طلا، میتواند منجر به یک اصلاح شیبدار و سریع شود.
به گزارش اکونومیست، بخش اعظم جریانات ورودی به صندوقهای قابل معامله در بورس طلا(ETF) و سهام آمریکا در ماههای اخیر مربوط به سرمایهگذاران خرد (Retail Investors) بوده است. BIS اشاره میکند که رفتار جمعی این سرمایهگذاران میتواند نوسانات قیمتی را در صورت فروشهای اضطراری تشدید کرده و ثبات بازار را تهدید کند. کارشناسان BIS همچنین معتقدند طلا بیش از آنکه یک دارایی امن سنتی باشد، به یک دارایی سفتهبازانه تبدیل شده است، بهخصوص با توجه به صعود همزمان با بازار سهام. از منظر سرمایهگذاری نهادی نیز صعود طلا این بار بدون بحرانهای شدید و رکودهای سنتی رخ داده است، که با رالیهای قبلی تفاوت ایجاد کرده است. علیرغم خریدهای تاریخی توسط برخی بانکهای مرکزی، شواهد محکمی برای کنار گذاشتن گسترده دلار وجود ندارد. حجم خرید بانکهای مرکزی در بازارهای نوظهور همچنان کم است و دادههای صندوق بینالمللی پول(IMF) نشاندهنده کند شدن خریدها از سال گذشته است. به نظر میرسد رالی اخیر بیشتر توسط سفتهبازانی که بهدنبال روند صعودی هستند، تقویت شده است. در صورت معکوس شدن این روند، سرمایهگذاران وفادار به طلا ممکن است با ریسک بزرگی روبهرو شوند.