روند بازار داراییهای مبتنی بر طلا در سومین هفته آذرماه بررسی شد
طلا در دوراهی اصلاح و صعود
این تحولات در شرایطی رقم خورد که از یکسو نوسانات نرخ ارز و انتظارات تورمی در بازار داخلی ادامه دارد و از سوی دیگر، صعود کمسابقه طلای جهانی تحتتاثیر سیاستهای پولی انبساطی آمریکا، همچنان نقش محرک اصلی قیمتها را ایفا میکند.
قیمت هر واحد گواهی سپرده تمام سکه بهار آزادی در سومین هفته آذر ماه سال ۱۴۰۴ با ۰.۶ درصد رشد هفتگی همراه بود و با قیمت ۱۳۰میلیون تومان به کار خود در این هفته پایان داد. قیمت این گواهی سپرده از ابتدای آذر ماه ۱۲ درصد، از ابتدای پاییز بیش از ۲۸ درصد و از ابتدای سال حدود ۴۵ درصد افزایش یافته است.
توقف گواهی سپرده شمش طلا
از سوی دیگر، گواهی شمش طلای پیوسته در هفته گذشته پس از دو هفته رشد متوالی، متوقف شد. در طول سومین هفته آذرماه هر واحد گواهی سپرده شمش طلا حدود ۰.۵ درصد کاهش یافت و با قیمت یک میلیون و ۶۶۷ هزار تومان معامله شد. این در حالی است که این گواهی در هفته اول آذرماه ۲.۶ درصد و در هفته دوم ۵.۹ درصد افزایش قیمت را پشت سر گذاشته بود. بهطور کلی قیمت این گواهی از ابتدای پاییز تاکنون ۳۳ درصد و از ابتدای سال ۱۴۰۴ بیش از ۶۵ درصد رشد کرده است.
بررسی حجم و ارزش معاملات طلا در بستر بورس کالا نشاندهنده کاهش حجم معاملات در هفته منتهی به ۲۱ آذر نسبت به هفته قبل از آن است. در سومین هفته آذرماه ۵۷۴.۱ کیلوگرم شمش طلا به ارزش ۹ هزار و ۶۱۴میلیارد تومان در بورس کالا معامله شد. این در حالی است که در دومین هفته آذرماه، در مجموع ۷۵۲.۹کیلوگرم شمش طلا به ارزش ۱۲ هزار و ۱۷۱میلیارد تومان در بورس کالا معامله شده بود.
رشد طلای جهانی تحتتاثیر سیاستهای پولی
قیمت هر اونس طلا در معاملات روز جمعه از مرز ۴۳۰۰ دلار عبور کرد. با این حال قیمت این فلز در ساعات پایانی معاملات کاهش یافت و با ثبت رشد حدود ۰.۵ درصدی نسبت به روز قبل با قیمت ۴ هزار و ۲۹۸دلار به کار خود پایان داد. این فلز گرانبها پس از کاهش نرخ بهره فدرالرزرو و انتظارات برای تداوم سیاستهای پولی انبساطی در آمریکا به رکورد ماه اکتبر خود نزدیک شد. قیمت این فلز در هفته گذشته ۲.۳۶درصد، در یک ماه گذشته ۳.۰۵ درصد و از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون بیش از ۶۳ درصد افزایش یافته است. در حال حاضر محرک اصلی قیمت طلا، سیاستهای پولی ایالات متحده است.
تازهترین نشانهها از سرد شدن بازار کار آمریکا خبر میدهند و کارشناسان از احتمال دو مرحله کاهش نرخ بهره توسط فدرالرزرو در سال ۲۰۲۶ سخن میگویند. تعداد درخواستهای جدید بیمه بیکاری در هفته منتهی به ششم دسامبر بیش از حد انتظار افزایش یافت و به بالاترین سطح در بیش از دو ماه گذشته رسید. این آمار پس از آن منتشر شد که فدرالرزرو سومین کاهش ۲۵ واحدی نرخ بهره خود در سال جاری را اعمال کرد.
پاول، رئیس فدرالرزرو اعلام کرد که احتمال افزایش مجدد نرخ بهره فعلا از دستور کار این نهاد خارج شده است. همین موضوع باعث شد معاملهگران دو مرحله کاهش نرخ در سال ۲۰۲۶ را پیش بینی کنند، درحالیکه پیشبینی رسمی خود فدرالرزرو تنها یک مرحله کاهش را نشان میدهد. همزمان، فدرالرزرو اعلام کرد برای کاهش فشار بر بازار پول، حدود ۴۰میلیارد دلار اوراق خزانه کوتاهمدت خریداری خواهد کرد؛ اقدامی که انتظار میرود بازده کوتاهمدت را محدود و از فلزات گرانبها از جمله طلا حمایت کند.
عوامل موثر بر رشد طلای داخلی
نوسانات نرخ ارز در بازار آزاد و همچنین تغییرات نرخ حواله در سامانههای رسمی طی هفتههای اخیر یکی از مهمترین محرکهای رفتاری خریداران و فروشندگان گواهیهای مبتنی بر طلا در بورس کالا بوده است. در شرایطی که انتظارات تورمی همچنان در سطح بالایی قرار دارد، هر تغییر در مسیر تقویت یا تضعیف ریال میتواند بهطور مستقیم بر قیمت گواهی سکه و شمش اثر بگذارد. معمولا دورههای افزایش نرخ ارز با رشد تقاضای سفتهبازی و انتقال نقدینگی به بازار طلا همراه میشود؛ وضعیتی که در هفتههای گذشته نیز رخ داد و انعکاس آن در رشد محسوس قیمت فلزات گرانبها و داراییهای مبتنی بر آن دیده شد.
کارشناسان معتقدند که بازارهای اثرگذار بر قیمت طلا در حال حاضر در نقطهای حساس میان سیگنالهای سیاستی و رفتارهای احتیاطی قرار گرفتهاند. اگر عرضه ارز طبق وعدهها تقویت و ابزارهای جدید تامین مالی ارزی عملیاتی شود، احتمال آرامتر شدن نوسانات وجود دارد؛ اما تا آن زمان، واکنشهای هیجانی و جریانهای رفتاری همچنان نقش مهمی در تعیین مسیر قیمتها ایفا خواهند کرد.
در آخرین روزهای هفته گذشته، قیمتها در بازار طلا و ارز تا حدی تعدیل شد. همین مساله در روند معاملات داراییهای مبتنی بر طلا در بورس کالا نیز دیده شد. معاملهگران در حال هضم دو نوع سیگنال متفاوت بودند؛ از یکسو پیامهای سیاستی بانک مرکزی در حوزه پیشفروش سکه و تامین مالی ارزی و از سوی دیگر روند صعودی کمسابقه طلا در بازارهای جهانی که بار دیگر نقش داراییهای امن را برجسته کرده است.
نقش اساسی طلای جهانی در روند صعودی ایران
در کنار عوامل داخلی، تحولات بازار جهانی طلا نیز نقش کلیدی در جهتدهی به قیمت داراییهای مبتنی بر طلا در بورس کالا دارد. انتشار دادههای تورمی آمریکا، انتظارات نسبت به مسیر نرخ بهره فدرالرزرو، تغییرات بازدهی اوراق خزانه و نوسانات شاخص دلار از جمله متغیرهایی هستند که به شکل مستقیم بر اونس جهانی اثر میگذارند و در نتیجه بر قیمت طلا و داراییهای مبتنی بر آن مانند گواهیهای سکه و شمش در بازار داخلی منعکس میشوند.
بهعنوان نمونه، در هفتههای اخیر کاهش بازدهی اوراق خزانه ۱۰ ساله آمریکا و تقویت احتمال کاهش نرخ بهره در فصل اول ۲۰۲۵ باعث شد قیمت اونس طلا در مسیر صعودی باقی بماند و همین موضوع محرک ورود تقاضای جدید به بازار طلای داخل کشور شد. در صورتی که روند صعودی در اونس جهانی تثبیت شود، احتمال ادامه رشد قیمت گواهیهای مبتنی بر طلا هم تقویت خواهد شد.
